صنعت قفسه بندی از دیرباز نقش بسزایی در جهت ساماندهی و نظم دهی به چیدمان و نگهداری اقلام داشته است بطوری که در همه ابعاد زندگی (شخصی، کاری، اجتماعی) نیاز به این صنعت وجود دارد.
برای مثال از زمان های قدیم گنجه ها و طاقچه ها با همان فرم ساده خود حکم طبقه و قفسه را داشته اند.
در دنیای امروز با پیشرفت سریع تکنولوژی و حجم بالای عرضه و تقاضا در بازار، صنایع و سازمان ها نیاز مبرم به ایجاد فضا و تسریع در نقل و انتقال کالا و محصول احساس می گردد. در این راستا صنعت انبارداری و سیستم های مدیریت انبار بخش مهمی از نیازهای هر سازمان در خصوص لجستیک، نگهداری و تحویل را شامل می گردد. این صنعت (سیستم های نگهداری مواد و کالا) که حدود 70 سال از قدمت این صنعت در ایران می گذرد، به جهت رفع نیازهای چاره سازی انبار و فضا به وجود آمده و تاکنون توانسته با الگوبرداری از تکنولوژی و طراحی شرکت های بزرگ اروپایی پیشرفت بسزایی در جهت ارتقای سطح سیستم های قفسه بندی در کشور ایفا نماید.
پارامتر های تاثیر گزار در طراحی سیستم های قفسه بندی
1- اندازه و ابعاد (طول، عرض، ارتفاع) فضای موجود:
اندازه فضا تاثیر زیادی در بکارگیری و انتخاب نوع و طراحی سیستم قفسه بندی دارد، بطوری که برای مثال هر چه ارتفاع فضا بیشتر باشد امکان ظرفیت گیری جهت ایجاد فضای انبار به حدود 3 برابر افزایش پیدا می کند و از لحاظ صرفه اقتصادی در بهینه سازی فضا کمک شایانی خواهد داشت.
هر چه فضای بیشتری برای طراحی سیستم مورد نظر جهت قفسه بندی وجود داشته باشد نوع طراحی و یکپارچگی قفسه ها بیشتر خواهد شد.
برای مثال در مواقعی ستون های موجود در وسط و یا کنار دیوارهای سوله و یا سالن ها امکان قفسه بندی یکپارچه و شکیل را جهت جانمایی از بین می برد و همین امر باعث می گردد ظرفیت گیری از فضا کمتر شود و یا دچار از دست دادن بخشی از فضا گردد.
نوع اقلام و بارهایی که جهت قفسه بندی و ایجاد انبار مورد نیاز است نیز تاثیر بسزایی در انتخاب و طراحی قفسه بندی دارد.
به طوری که اگر بار بصورت ماشینی (لیفتراک، ریچتراک، استکر و...) نگهداری گردد از قفسه بندی پالت راک، خودراهرو (درایوین)، کانتیلور (بازویی) استفاده می شود، و اگر بار بصورت دستی نگهداری و انبارش گردد از قفسه بندی مشبک، راک کفپوشدار سنگین و سبک، دفتری، فروشگاهی و.. استفاده می گردد.
مهمترین پارامتر و شاخص در پیاده سازی و اجرای سیستم های قفسه بندی و نگهداری مواد و کالا نوع بار و اقلام مورد نیاز به نگهداری است که به فراخور آن نوع قفسه بندی طراحی می گردد.
ظرفیت مورد نظر مشتریان جهت نگهداری و انبارش مواد و کالاها یکی از بزرگترین دغدغه هاست که طراحی قفسه بندی می بایست پاسخگوی این دغدغه باشد.
برای مثال در مواقعی که اقلام بصورت پالتی و روی زمین نگهداری میشوند اگر فضا و سالن محل نگهداری پالت ها دارای ارتفاع باشد بهترین حالت جهت ظرفیت گیری بیشتر و بهینه سازی فضای انبار استفاده از قفسه بندی است، اما اگر فضا دارای ارتفاع کمتر از 5 متر باشد عملا قفسه بندی ظرفیت بهتری نسبت به چیدمان پالت ها نخواهد داشت و از لحاظ هزینه و زمان به صرفه نیست.
البته بحث ارتفاع فضا در تمام انواع قفسه بندی ها پارامتر بسیار مهمی است و صرفا در مورد اقلام پالتی مد نظر نیست و در تمام سیستم ها تاثیرگذار است.
سیستم های قفسه بندی انبار بسته به فضا و نیاز کاربران آن دارای قابلیت اجرا به صورت یکپارچه، ترکیبی و یا مکانیزه می باشند.
