سال مالی یا دوره مالی چیست؟

  • چهارشنبه 20/فروردین/1399
سال مالی یا دوره مالی چیست؟
به نقل از ویکی پدیا سال مالی (یا دوره مالی) دوره ای است که برای محاسبه وضع مالی سالیانه در تجارت و سازمان های گوناگون کاربرد دارد.

در حوزه های داوری، قوانین نظم دهنده درباره حسابداری و مالیات هر دوازده ماه یک بار نیازمند گزارش هایی هستند، که البته این نیاز نیست که دوره مورد نظر در قالب یک سال سال نامه ای (مانند از فروردین تا اسفند) باشد. سال های مالی در کشورها و تجارت ها متفاوت اند.

روز آغاز و پایان سال مالی

سال مالی دوره ای برای محاسبه وضع مالی سالیانه که هر 12 ماه یک بار آغاز می شود و روز آغاز آن در کشورهای مختلف بنا بر آغاز سال یا زمان دلخواه متفاوت است. به عنوان مثال در ایران آغاز سال مالی برابر است با آغاز سال شمسی یعنی در فروردین ماه و در کشورهای دیگر نیز هر کسب و کار یک سال مالی دارد که برای پرداخت و هماهنگی عملیات داخلی و همچنین عملیات مالی با دولت ها به عنوان نقطه ی مبدأ در نظر گرفته می شود. همچنین در کنار اینکه سال مالی توسط دولت ها تعیین می شود، آغاز سال مالی در هر شرکت ممکن است با شرکت دیگر تفاوت داشته باشد ولی همیشه مدت زمان سال مالی 12 ماه بوده و می توانند سال مالی و تاریخ آغاز دلخواه و منحصر به فرد خود را داشته باشند.

در صورتی که روز آغاز سال مالی فروردین باشد، روز پایان سال مالی 29 اسفند خواهد بود یا اگر پایان سال مالی 31 شهریور باشد، سال مالی اول مهر باید شروع شود. بنابراین می توان گفت قانونی برای شروع و پایان یک سال مالی وجود ندارد.

تفاوتی که در دوره مالی وجود دارد بستگی به حجم عملیات مالی دارد و سازمان های بزرگ می توانند به دلیل حجم بالا سه ماهه و شش ماهه این دوره را در نظر گرفته و برای سازمان تعیین کنند. در پایان دوره ی مالی سازمان ها به بررسی صورتحساب ها می پردازند و پس از رسیدگی به اختلاف حساب ها، سند اختتامیه را ثبت می کنند که به آن بستن سال مالی می گویند. البته می توان گزارش های مالی میان دوره ای نیز در طول سال داشت.

در پایان دوره مالی زونکن های شامل مدارک حسابداری را بیرون آورده و تمامی سندها چک می شوند و نباید هیچ گونه اختلاف حسابی وجود داشته باشد تا بتوانند دوره مالی را ببندند.

نکاتی مهم درباره دوره مالی

  • رایج ترین دوره مالی 12 ماهه است.
  • تمامی شرکت های سهامی عام موظفند گزارشات میان دوره ای سه ماهه تهیه کنند.
  • در صورتی که فعالیت سازمان ها در پایین ترین سطح ممکن قرار دارد، بهتر است دوره مالی بسته شود.
  • شرکت ها موظفند ترازنامه و حساب سود و زیان خود را سال به سال تنظیم نموده و آن را به دارایی تسلیم کنند.
  • سازمان ها می توانند در صورت حجم بالای فعالیت ها یا کاربردی بودن گزارشات دوره مالی خود را یک ماهه به پایان برسانند.
  • یکی از پرکاربردترین فعالیت های حسابداری برای مشاغل مختلف تهیه ی اظهارنامه مالیاتی بوده که در ادامه درباره آن مطالعه خواهید کرد.​

سال مالی

اظهار نامه مالیاتی

اظهارنامه ی مالیاتی به کارنامه مالی یک سال کاری شرکت ها و مؤسسات و یا اشخاص حقیقی که جهت محاسبه ی دقیق مالیات به سازمان امور مالی تحویل می دهند، می گویند.

چه کسانی موظف به تحویل اظهارنامه مالیاتی هستند؟

این اظهارنامه مالیاتی هر ساله باید توسط این شرکت ها و مؤسسات و اشخاص حقیقی به سازمان امور مالی جهت محاسبه مالیات تحویل داده شود و همه آن ها موظف هستند که تمامی بندهای اظهارنامه را تکمیل کنند. پس اینجا است که اهمیت تهیه اظهارنامه مالیاتی نمایان می شود.

با نگاهی به مرجع ویکی پدیا می توانیم اشخاص حقیقی و حقوقی که می بایست نسبت به تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند.

طبق ماده 1 قانون مالیات های مستقیم اشخاص زیر ملزم به تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات هستند:

ماده 1– اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات هستند:

  1. کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.
  2. هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
  3. هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل می کند.
  4. هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
  5. هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می کند و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود یا دادن تعلیمات و کمک های فنی یا واگذاری فیلم های سینمایی (که به عنوان بهای حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آن ها می گردد) از ایران تحصیل می کند.

ماده 2– اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات های موضوع این قانون نیستند:

  1. وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی
  2. دستگاه هایی که بودجه آن ها به وسیله دولت تأمین می شود.
  3. شهرداری ها

تبصره 1– شرکت هایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن ها متعلق به اشخاص و مؤسسه های مذکور در بندهای فوق باشد، سهم درآمد یا سود آن ها مشمول حکم این ماده نخواهد بود. حکم این تبصره مانع استفاده شرکت های مزبور از فعالیت های مقرر در این قانون حسب مورد، نیست.

تبصره 2– درآمدهای حاصل از فعالیت های اقتصادی از قبیل فعالیت های صنعتی، معدنی، تجاری، خدماتی وسایر فعالیت های تولیدی برای اشخاص موضوع این ماده، که به نحوی غیر از طریق شرکت نیز تحصیل می شود، در هر مورد به طور جداگانه به نرخ مذکور در ماده (105) این قانون مشمول مالیات خواهد بود. مسئولان اداره امور در این گونه موارد نسبت به سهم فعالیت مذکور مکلف به انجام دادن تکالیف مزبور طبق مقررات این قانون خواهند بود. در غیر این صورت نسبت به پرداخت مالیات متعلق با مؤدی مسئولیت تضامنی خواهند داشت.

تبصره 3– معافیت های مالیاتی این ماده برای مواردی که از طرف حضرت امام خمینی (ره) یا مقام معظم رهبری دارای مجوز می باشند، براساس نظر مقام معظم رهبری است.

مشمول پرداخت مالیات

نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی

تکمیل این فرم از حساسیت بالایی برخوردار بوده و به همین دلیل امروزه تمامی مراکزهای دولتی از ادارات و بانک ها گرفته تا شرکت های خصوصی و حتی تمامی فروشگاه ها برای انجام امور مالیاتی خود به یک یا چند نفر حسابدار اعم از زن و مرد نیازمندند. در سازمان های فعال و مشمول باید حسابدارهای دقیق و کار بلد داشته باشند که با اظهارنامه های مالیاتی نیز آشنا باشند.

به نقل از سایت چطوردر فرم های اظهارنامه مالیاتی 26 جدول طراحی شده که به شرح زیر است:

  • جدول 1: پرداخت های مربوط به این اظهارنامه
  • جدول 2: اطلاعات مجوزهای تأسیس و بهره برداری
  • جدول 3: اسامی اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل
  • جدول 4: فهرست دفاتر رسمی ثبت شده
  • جدول 5: جزییات پذیرش بورس سهام
  • جدول 6: درآمد هایی که مالیات آنها قبلا به صورت مقطوع پرداخت شده است
  • جدول 7: درآمد های معاف
  • جدول 8: استهلاک زیان سنواتی
  • جدول 9: معافیت ها و بخشودگی های مالیاتی
  • جدول 10: توسعه، نوسازی و بازسازی واحد های صنعتی و معدنی (ماده ی ١٣٨ ق.م.م.)
  • جدول 11: معافیت ها و بخشودگی های درآمد حاصل از فعالیت های خارج از کشور (کسر از مالیات مقرر) تبصره ی ماده ی ١٨٠ ق.م.م.
  • جدول 12: فعالیت های حاصل از توافق نامه های مالیاتی موضوع ماده ی ١6٨ ق.م.م.
  • جدول 13: ثبت کمک های مالی پرداختی
  • جدول 14: ترازنامه
  • جدول 15: صورت سود و زیان
  • جدول 16: گردش حساب سود (زیان) انباشته
  • جدول 17: موجودی مواد و کالا
  • جدول 18: سرمایه
  • جدول 19: انواع محصولات اصلی به ترتیب بیشترین فروش
  • جدول 20: بهای تمام شده کالای فروش رفته
  • جدول 21: بهای تمام شده کار انجام شده پیمانکاری/ خدمات
  • جدول 22: تعداد کارکنان
  • جدول 23: درآمد ناخالص پیمانکاری/ ارائه ی خدمت
  • جدول 24: فهرست صادرات و مابازاءِ دریافتی
  • جدول 25: اطلاعات مالک/ مالکین
  • جدول 26: اطلاعات سرمایه گذاری خارجی

همچنین از ابتدای سال 1391(سال مالی 1390) مودیان باید با مراجعه به پایگاه اینترنتی سازمان امور اقتصادی و دارایی نسبت به تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی اقدام نمایند.

شیوه محاسبه مالیات در ایران

شیوه محاسبه مالیات در ایران به دو صورت علی الرأس و خوداظهاری است. امروزه نظام های مالیاتی پیشرفته تمایل دارند به جای شیوه علی الرأس که در آن مأموران اداره مالیات به تعیین میزان مالیات می پردازند، خوداظهاری را جایگزین کنند. روش علی الرأس بدین صورت است که ممیز مربوطه، مالیات را محاسبه نموده و به مؤدی اعلام می نماید. در این روش نظر ممیز و کارشناس سازمان امور مالیاتی، ملاک پرداخت مالیات است.
همچنین خوداظهاری به این معناست که شخص حقیقی یا حقوقی اعلام می کند که در سال مالیاتی خود به چه میزان سود داشته و به چه میزان باید مالیات پرداخت کند.

در روش خوداظهاری، شخص حقیقی یا حقوقی، بدون دخالت ممیزین و کارشناسان سازمان امور مالیاتی، مقدار درآمد، هزینه، استهلاک، حقوق کارمندان و… را اعلام کرده و پس از کسر مقدار معاف، مبلغ مالیات مشخص و پرداخت می گردد.

اظهارنامه عدم فعالیت چیست؟

اگر اشخاص حقیقی و یا حقوقی پس از ثبت شرکت هیچ گونه فعالیتی نداشته باشند، باز هم باید اظهارنامه و دفاتر خود را تیرماه هر سال به صورت سفید تحویل دهند.

نکته مهم: چنانچه شرکت یا موسسه ای با وجود داشتن فعالیت، اظهارنامه و دفاتر خود را به صورت صوری و برای نشان دادن عدم فعالیت خود سفید تحویل دهد، به دلیل تخلف، شامل قانون علی الرأس می شود.

تنبیهات و جرائم مالیاتی

  • محاسبه مالیات به شیوه علی الراس
  • جریمه و حبس
  • محرومیت از معافیت و بخشودگی
  • ممنوع الخروج شدن
  • ابطال اسناد انتقال صوری
  • مجازات اداری

مدارک مورد نیاز برای اظهارنامه مالیاتی کدام است؟​

مدارک مورد نیاز برای اظهارنامه مالیاتی کدام است؟

  • مدارک شرکت
  • اجاره نامه
  • مدارک شناسایی افرادی که دارای حق امضا هستند
  • صورت ترازنامه اشخاص حقیقی و حقوقی
  • صورت سود و زیان کلیه اشخاص مکلف به تنظیم اظهارنامه عملکرد
  • مبلغ درآمد و فروش داخلی و خارجی
  • گردش حساب مواد اولیه و کالای ساخته شده و کالای بازرگانی و سایر کالاها
  • صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکت های تولیدی
  • صورت قراردادها و درآمدها پیمانکاری و بهاء تمام شده پروژه برای شرکت های پیمانکاری
  • مانده سود و زیان دوره قبل و گردش حساب تعدیلات سنواتی
  • شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری برای اشخاص حقیقی و حقوقی
  • مبلغ مالیات های پرداخت شده
  • شماره کارت بازرگانی، مجوز فعالیت، نام کاربری، رمز عبور و کد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اینترنتی اظهارنامه
  • اطلاعات ملک اجاری مورد استفاده مؤدی
  • اطلاعات حساب های سال قبل

در حال حاضر چند نوع اظهارنامه مالیات بر درآمد وجود دارد؟

هم اکنون برای اشخاص مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی 6 نوع اظهارنامه مالیات بر درآمد تهیه و در دسترس قرار گرفته است:

  • اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی ( موضوع ماده 110 ق م م )که نسبت به سایر اظهارنامه ها مفصل تر است.
  • اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه اول طبق آیین نامه اجرایی ماده 95 ق م م
  • اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم طبق آیین نامه اجرایی ماده 95 ق م
  • اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم طبق آیین نامه اجرایی ماده 95 ق م م
  • اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک ویژه اشخاص حقیقی دارنده درآمد ملاک ماده 57 و 80 ق م م
  • اظهارنامه انحلال طبق ماده 114 و 116ق م م
منبع:papcoiran.com
درباره این مقاله دیدگاهی بنویسید...
برای ثبت دیدگاه باید ابتدا وارد سایت شوید. جهت ورود را کلیک کنید